ÇOCUK EĞİTİMİNDE YAPILAN 7 BÜYÜK DİSİPLİN HATASI

Anne Babaların Yaptığı 7 Büyük Disiplin Hatası

Disiplin konusu, birçok anne babanın başını ağrıtan bir mesele. Çocuğunuz yanlış bir şey yaptığında ne yapmanız gerektiğini kestiremiyor musunuz? Yoksa “Disipline etmeye çalışıyorum ama olmuyor!” diye mi düşünüyorsunuz? Yalnız değilsiniz. Çoğu anne baba, disiplinle cezayı birbirine karıştırıyor ya da nerede hata yaptığını fark edemiyor.

Peki, bu konuda nasıl bir yol izlemelisiniz? İşte çocuk yetiştirirken sıklıkla yapılan 7 disiplin hatası ve bu hatalardan nasıl kaçınabileceğiniz üzerine sıcak bir sohbet!

1. Toplum İçinde Azarlamak

Bazen çocuklar öyle şeyler yapar ki sabrımız taşar. Hele ki kalabalık bir ortamda, herkese rezil olduğumuzu düşündüğümüzde… Ancak çocuğunuzu başkalarının önünde azarlamak, düşündüğünüzden çok daha zararlı olabilir. Çocuğunuz o an sizin söylediklerinizi anlamak yerine, çevresindeki insanların tepkilerine odaklanır. Utanır, savunmaya geçer ya da içine kapanır.

Böyle bir durumda ne yapabilirsiniz? Onu sakin bir şekilde kenara çekip birebir konuşmayı deneyin. Eğer o an böyle bir fırsatınız yoksa, davranışı hakkında daha sonra konuşacağınızı belirtin ve mutlaka bunu yapın. Unutmayın, disiplin çocuğunuzu mahcup etmek değil, ona doğruyu göstermek için bir araçtır.

2. Belirsiz Talimatlar Vermek

“Montunu yere atma!” demek kolay, ama çocuklar bazen bu gibi ifadelerden ne yapmaları gerektiğini çıkaramazlar. Yere atmamasını söylüyorsunuz, peki ama montu ne yapacak? Çocuklar netlik ister. “Montunu kapının arkasına asar mısın?” gibi açık ve spesifik ifadelerle ne yapmasını istediğinizi net bir şekilde belirtin.

Aynı şeyi defalarca tekrarladığınız halde çocuğunuz sizi anlamıyor gibi davranıyorsa, bir durup talimatlarınızın net olup olmadığını gözden geçirin. Belki de siz söylediniz, ama o anlamadı.

3. Rüşvet Vermek

“Eğer oyuncaklarını toplarsan sana çikolata alırım.” Tanıdık geliyor mu? Çocuğunuzun kötü bir davranışını durdurmak için ona ödül teklif etmek, kısa vadede işe yarar gibi görünebilir. Ancak uzun vadede bu yöntem, çocukta “kötü davranırsam bir şey kazanırım” düşüncesini yerleştirir.

Bunun yerine, doğru davranışı neden yapması gerektiğini anlamasını sağlayın. Mesela, “Oyuncaklarını toplamak, hem odanı güzel gösterir hem de kaybolmalarını önler” diyebilirsiniz. Çocuklar bazen sebep-sonuç ilişkisini görmeye ihtiyaç duyar.

4. Açlığı Unutmak

Hiç aç bir şekilde işe gitmeyi deneyimlediniz mi? Büyük ihtimalle en küçük şeyler bile sizi sinirlendirmiştir. Aynı şey çocuklar için de geçerli. Açlık, çocukların duygu durumunu etkileyebilir ve davranışlarını zorlaştırabilir. Eğer çocuğunuz sizi dinlemiyor ya da huysuzlanıyorsa, bir durup onun aç olup olmadığını sorun.

Tabii ki bu, her yanlış davranışını açlığa bağlamanız gerektiği anlamına gelmiyor. Önce davranışının yanlış olduğunu ve nedenini açıklayın, ardından bir atıştırmalık sonrası yeniden konuşmayı deneyin.

5. Kontrolü Kaybetmek

Bağırmak… Hepimiz zaman zaman bunu yapıyoruz. Ancak unutmayın, bağırmak çocuğunuzun sizi dinlemesini sağlamaz. Tam aksine, çocuğunuz ya kendini kapatır ya da sizi taklit ederek o da bağırmaya başlar.

Bu tür durumlarda sakin kalmak çok önemlidir. Kendinize, çocuğunuza değil davranışına kızdığınızı hatırlatın. Örneğin, “Bu davranışın doğru değil, çünkü…” diye başlayan sakin bir açıklama, bağırarak anlatmaya çalıştığınızdan çok daha etkili olacaktır.

6. Kişiselleştirmek

Çocuğunuz yanlış bir şey yaptığında kendinize şu soruyu sorun: “Bu davranış bana mı, yoksa kendi sınırlarını keşfetme çabasına mı yönelik?” Çocukların davranışlarını kişisel algılamak, onların büyüme sürecindeki doğal hatalarını anlamanızı zorlaştırır. Çocuklar, özellikle dikkat çekmek ya da sınırlarını test etmek için yanlış davranışlar gösterebilirler.

Böyle durumlarda sakin kalıp ona sevgi göstermek, bağınızı güçlendirecektir. Unutmayın, bir çocuğun en çok ihtiyaç duyduğu şey sevgi ve sabırdır.

7. Dengeli Olmamak

Bazen öfkeyle ağzımızdan, “Bir ay boyunca tablet yok!” gibi ağır cezalar çıkabilir. Ancak bu tür cezalar hem sizin hem de çocuğunuzun hayatını zorlaştırır. Aşırıya kaçan yasaklar yerine, net ve mantıklı sonuçlar belirlemek daha etkili olacaktır.

Örneğin, “Eğer oyuncaklarını toplamazsan, bir süre oyun oynama hakkını kaybedersin” gibi bir açıklama, çocuğunuzun sınırları anlamasına yardımcı olur. Dengeli ve tutarlı bir disiplin, her iki taraf için de daha faydalıdır.

Son Söz: Disiplin Sevgiyle Şekillenir

Disiplin, çocuğunuzun hayatında sınırları öğrenmesine ve doğru davranışlar geliştirmesine yardımcı olmak için vardır. Ancak bu süreç, sevgi ve sabırla beslenmediği sürece amacına ulaşamaz. Çocuğunuzun davranışlarını şekillendirirken, onların da birer birey olduğunu ve hata yapmaya hakları olduğunu unutmayın.

Disiplin hatalarından kaçınmak, sadece çocuğunuzun değil, sizin de hayatınızı kolaylaştıracaktır. Unutmayın, disiplin ceza değil, öğretmektir. Çocuğunuz büyürken, ona rehberlik eden sevgi dolu bir öğretmen olmaktan vazgeçmeyin.